Podstawą roszczeń odszkodowawczych niejednokrotnie są zdarzenia, które powodują również odpowiedzialność karną sprawcy. Do takich sytuacji należą między innymi wypadki drogowe. Jeśli postępowanie karne zakończy się ustaleniem winy sprawcy, zazwyczaj poszkodowany nie ma wątpliwości, iż może domagać się odszkodowania czy zadośćuczynienia. Co jednak, jeśli sprawca zostanie uniewinniony?

Zgodnie z art. 11 kodeksu postępowania cywilnego „Ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w
postępowaniu cywilnym.”
Mając to na uwadze, należy stwierdzić, iż sąd będzie związany stanem faktycznym ustalonym jedynie w wyroku sądu karnego, który jest:

• prawomocny
• skazujący
• dotyczy przestępstwa

czyli jeśli sąd w postępowaniu karnym uzna winę sprawcy zdarzenia, w sprawie o odszkodowanie przed sądem cywilnym nie można dokonywać ustaleń stanu faktycznego mających na celu ustalenie odpowiedzialności odszkodowawczej sprawcy bądź jego ubezpieczyciela za szkodę powstałą w wyniku tego zdarzenia. Wówczas uznaje się za prawidłowe ustalenia sądu karnego.

Jednakże, sytuacja wygląda odmiennie gdy w postępowaniu karnym zapadnie wyrok uniewinniający. W takim przypadku sąd w postępowaniu cywilnym dokonuje samodzielnie ustaleń dotyczących stanu faktycznego i może uznać odpowiedzialność sprawcy niezależnie od uniewinnienia sprawcy przez sąd karny, co będzie skutkowało wypłatą odszkodowania mimo braku winy w rozumieniu kodeksu karnego.