nazdor

Kto odpowiada za osoby, które nie ukończyły trzynastego roku życia i za osoby niepoczytalne?

Odpowiedzialność osób zobowiązanych do nadzoru
Według Kodeksu Cywilnego odpowiedzialność ponosimy przede wszystkim za swoje własne zawinione działania. Istnieje jednak parę sytuacji, w których odpowiedzialność poniesiemy, pomimo że to nie my jesteśmy winni zdarzenia. Przykładem jest sytuacja, w której jesteśmy zobowiązani do nadzoru nad konkretną osobą, która nie posiada tzw. zdolności deliktowej – nie można jej nigdy przypisać winy. Mowa tu po pierwsze o osobach, które nie ukończyły trzynastego roku życia oraz po drugie – o osobach niepoczytalnych (a więc takich, które znajdują się w stanie wyłączającym świadome albo swobodne podjęcie decyzji i wyrażenie woli – do tego grona zaliczamy również osoby będące pod wpływem napojów odurzających albo podobnych środków, o ile nie wywołały stanu niepoczytalności swoim zawinionym zachowaniem) – art. 426 k.c.

Te osoby nigdy nie będą ponosić odpowiedzialności cywilnej, ponieważ zwyczajnie nie można powiedzieć o ich zawinionym działaniu. Kto więc odpowiada za szkodę przez nie wyrządzoną? Według art. 427 Kodeksu Cywilnego w takich sytuacjach odpowie ten, kto z mocy ustawy lub umowy jest zobowiązany do nadzoru lub kto wykonuje stałą pieczę nad taką osobą, nawet bez wyraźnego obowiązku ustawowego lub umownego. Dotyczy to więc przede wszystkim rodziców, nauczycieli i pracowników domów wychowawczych.

Osoba obowiązana do nadzoru może zwolnić się od odpowiedzialności, jeżeli wykaże, że uczyniła zadość obowiązkowi nadzoru albo że szkoda powstałaby również wtedy, gdyby nadzór był starannie wykonywany.