Odszkodowanie za wypadek w centrum handlowym
W polskim prawie cywilnym odpowiedzialność za szkodę co do zasady ustala się na zasadzie winy, co w praktyce oznacza, że aby uzyskać odszkodowanie, należy wcześniej wykazać winę jej sprawcy. Od tej zasady występują różne wyjątki – sytuacje, kiedy bez udowadniania winy możemy ubiegać się o odszkodowanie; mówimy wtedy o odpowiedzialności na zasadzie ryzyka. Przy wypadku w centrum handlowym w zależności od sytuacji będziemy mogli skorzystać z jednej lub drugiej zasady – niekiedy nawet mogą się one połączyć.
Odpowiedzialność na zasadzie winy powstanie, kiedy wypadek miał miejsce z powodu jakiegoś zaniedbania pracowników czy osób decyzyjnych centrum. Jeżeli więc poślizgnęliśmy się na nieoznakowanej części przed chwilą umytej podłogi albo potknęliśmy się o nieuporządkowane kartony w sklepie, niewątpliwa jest wina pracowników. W takiej sytuacji należy udokumentować szkodę, a wywalczanie odszkodowania oprzeć na udowadnianiu winy sprawców.
Istnieją sytuacje, kiedy proces walki o odszkodowanie będzie dla poszkodowanego łatwiejszy. Art. 435 §1 kodeksu cywilnego stanowi, że Prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności. W wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 4 grudnia 2018 r. możemy przeczytać, że W orzecznictwie przyjmuje się, że bez użycia sił przyrody obiekt handlowy taki jak sklep wielkopowierzchniowy nie mógłby osiągnąć swojego celu gospodarczego. (II C 492/18) Oznacza to, że przy szkodach wywołanych przez ruch przedsiębiorstwa (a więc np. przez awarię windy, drzwi automatycznych, schodów ruchomych) nie musimy udowadniać winy – centrum handlowe zwolni się od odpowiedzialności tylko, jeżeli szkoda powstała wskutek siły wyższej lub z wyłącznej winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.